|
Memoirs van Rufus Deel drie.
| Rufus Baron von Wufus |
|
Die
vervolg van Die Memoirs van ‘n veelgerese,welbelese en veelgeprese WORSHOND.
Deur Rufus Baron von Wufus
Maart
2004
Rufus Begin Vertel
Memoirs van Rufus deel twee
|
| Lippizaner vertoning |
Perde wat kan Wals - Die Spaanse Ryskool
So van perde gepraat, seker meer bekend as die fiakers is die Spaanse Ryskool waar die Lippizaners
hulle passies wys. Hierdie wit perde wat swart is as hulle gebore word en eers later wit word, is oorspronklik as oorlogsperde
geteel. Baie van die passies wat hulle vandag op die maat van Mozart se musiek uitvoer, is oorspronklik bedoel om in die oorlog
gebruik te word. ‘n Mens kan nie glo dat hulle al meer as 400 jaar in Wien is nie, dis langer as wat daar witmense in
Suid-Afrika woon. Vandag woon hulle in die Stallburg wat oorspronklik as ‘n paleis vir ‘n Keiser
gebou is, nie sleg vir ‘n perdstal nie! So ‘n klompie jare gelede het daar onverwags ‘n geweldige brand
in die Hofburg uitgebreek en die perde is net betyds gered want ‘n groot deel van die gebou het heeltemal afgebrand.
Gelukkig is alles weer pragtig herstel. Die
perde gee net in die winter vertonings want in die somer gaan hulle met vakansie op ‘n plaas in ‘n plek met die
naam Piber.
|
| Lippizaners met vakansie |
Die Unieke Mense van Wien
Die mense van Wien is vir jou ‘n eienaardige klomp! Nooit het ek soveel mense
gesien wat op straat loop en met hulleself praat nie. Aan die begin het ek en Ouma, as ons gaan stap het, gedink die mense
praat met ons en omdat ons Duits nog nie kon verstaan nie, het ons gewonder wat hulle vir ons sê. Later het ons agtergekom
hulle praat met hulleself! En dis nou nie dat hulle nie al hulle varkies het nie, ek dink dis van eensaamheid want dis veral
ou mense wat so loop en praat. Die arme mense woon nie soos hier by ons in huise met tuine nie, maar in ou klein woonstelletjies.
Party daarvan is baie oud en het nie eers hulle eie badkamers en toilette nie, net ‘n gesamentlike een iewers in die
gang. Daar is selfs plekke wat hulle ‘n Tröpflerbad noem, waar die mense kan gaan bad en stort,
maar dis vandag net die ou mense wat dit nog gebruik.
Koffiehuise is baie populêr in Wien – dis deel van hul kultuur na al Kolschitski se moeite.
In die winter as dit koud is, word dit baie koud in die ou woonstelle wat nie verhitting het nie. Omdat verhitting ook baie
duur is, gaan baie van die ou mense bedags na ‘n Kafeehaus, bestel net een koppie
koffie en sit die res van die dag daar in die verwarmde lokaal, lees koerant en gesêls en die eienaar aanvaar dit maar
so.
|
| Kafeehaus |
Maar as die
son skyn, is dit ‘n ander ding! Die mense stroom uit na die parke en sit soos akkedisse daar in die son op die baie
bankies in die park. Ai, as ek so lekker in die son hier by die huis lê, kry ek die arme mense daar in Wien so jammer
wat so min son sien en nie hulle eie tuine het waar hulle kan sit nie. ‘n Ander opvallende dinge van die Wieners is hulle eerlikheid. Ek het al baie gehoor
hoe Oupa die storie vertel van hoe hy sy beursie eenkeer teruggekry het. Voordat hy en Ouma daar gaan woon het, het Ouma eenkeer
vir Oupa gaan kuier nadat hy ‘n vergadering daar gehad het en toe het hulle sommer ‘n bietjie in Oostenryk rondgetoer.
Eendag wou Oupa vir Ouma gaan wys hoe mooi die Weense Woud is en hulle is sommer met die bus op na Kahlenberg toe om ‘n
bietjie te gaan rondstap.
Nadat hulle afgeklim het, het hulle op ‘n bankie naby ‘n koeldrankstalletjie
gaan sit. Oupa het ‘n skouersak gedra met sy kamera en ander goed daarin en omdat hy nie sy beursie in sy agtersak wou
dra nie, het hy sommer die beursie in die skouersak gesit en toegezip. Nadat hulle ‘n bietjie gerus het, het hulle in
die pad geval deur die Woud na Leopoldsberg toe, dis nogal ‘n lang ent, ek het ook dikwels daar gaan stap. By Leopoldsberg
aangekom na omtrent ‘n uur, was dit etenstyd en hulle wou iets by die restaurant bestel om te eet. Net voor hulle bestel
– gelukkig – kyk Oupa in die skouersak om sy kamera uit te haal en wat moes hy ontdek – sy beursie met al
sy geld en kredietkaarte is weg! Oupa het hom boeglam geskrik en hy was baie benoud want hulle moes nog die hotel in Wien
betaal en die hele toer het nog voorgelê – met niks geld nie! Hy het al gesien hoe stop die Polizei hom in die
tronk omdat hy nie die hotel betaal het nie! Hulle besluit
toe om maar dadelik terug te stap soos hulle gekom het en om te kyk of die beursie nie miskien langs die pad uitgeval het
nie, maar hulle het nie juis hoop gehad nie. Toe bid hulle maar en vra om die beursie terug te kry. Toe hulle by die koeldrankstalltjie
terugkom waar hulle begin het, vra Oupa vir die vrou agter die toonbank of sy nie miskien weet van iemand wat ‘n bruin
beursie opgetel het nie. Sy weet toe van niks, maar so ‘n ent weg onder ‘n boom, het ‘n ou Tannietjie met
‘n pers rok gestaan en Oupa-hulle so staan en bekyk. Sy kom toe na Oupa toe en vra of hy iets soek. Oupa sê toe
baie benoud, ja hy soek sy beursie – so ‘n bruine – met al sy geld daarin. Die ou Tannie grawe toe in haar
handsak en vra vir Oupa of dit sy beursie is? Oupa en Ouma het amper gehuil van dankbaarhied. Wat maak ‘n mens in ‘n
vreemde land sonder ‘n sent in jou sak? Hulle het die ou Tannie bedank en Oupa wou haar toe ‘n beloning gee maar
sy wou niks hê nie. Uiteindelik het hy haar omgepraat om tog vir haar ‘n blikkie koeldrank te koop en het ‘n
groterige noot in haar hand gestoep. ‘n Mens kon sien sy was maar arm en sy kon netsowel die geld gevat het, sy het
dit baie nodig gehad. Maar nee, sy het langer as twee uur gestaan en wag vir die mense om terug te kom wat hulle beursie verloor
het. Sy het die beursie op die bank gekry waar Oupa-hulle aan die begin gesit en rus het. Oupa het haar naam in sy boekie
geskryf en is haar ewig dankbaar: Frau Gertrude Pock van Schickgasse 26/III/14 in Wien se 22ste distrik.
Oupa het baie ander stories gehoor van ander mense se ondervindings met die Wieners se eerlikheid.
Ongelukkig het hierdie reputasie van eerlikheid van die Wieners onlangs ‘n lelike duik
gekry – ek praat nou oor die ding van die Vienna Bikes! Die Stadsraad het besluit dat daar te veel motors in die stad
is en dat meer mense moet fietsry. Ek dink dis ‘n goeie ding,
veral as jy sien hoeveel spesiale fietspaadjies daar in Wien is, langs die strate en tot in die Woud. Iemand by die Stadsraad
kry toe die slim idee van die Vienna Bikes. Hulle kry Nokia om hulle te borg en rig ooral in die stad staanplekke
op waar die fietse met ‘n ketting en ‘n slot aan ‘n raamwerk vas is. As jy ‘n muntstuk in die slot
sit, kom die fiets los en jy kan ry. By die punt waar jy wil kom, sluit jy die fiets weer aan ‘n ketting vas en kry
jou muntstuk terug. Almal het gedink dis ‘n wonderlike idee – meer fietse, minder motors en die ry is verniet!
Wat die Stadsraad vergeet het, was dat die mense in Wien verander het. Die jongmense dink nie meer eerlikheid is so belangrik
nie en dan is daar vandag duisende mense in Wien uit Afrika, die ou Oosbloklande (soos Pole, Hongarye, Roemenië, ens)
wat ander waardes het as die Wieners. Die gevolg was dat die meeste fietse amper oornag verdwyn het. Party is in die Donau
gekry (van die jongmense het gedink dis baie snaaks om die fiets in die rivier te gooi as hulle klaar gery het), ander is
in “Afrika diplomate” se woonstelle gekry, party het in Italië opgeduik en hulle het selfs ‘n leë
meubelvragmotor vol Vienna Bikes gekry op pad Rusland toe! Die Stadsraad het toe besluit, miskien was die idee ‘n nuwe
ding waaraan die mense eers gewoond moet raak en na ‘n ruk weer nuwe fietse gekoop en beskikbaar gemaak. Die Stadsraad
was weer verkeerd want dieselfde ding het weer gebeur. Voordat ons uit Wien weg is, was daar nog net so hier en daar ‘n
fiets oor en ek het gedink dis heeltemal afgeskaf.
|
| Nuwe Vienna Bikes en die Rekenaarterminaal |
Maar dit lyk vir my asof die burgermeester en sy raadslede maar net nie fietse uit hulle koppe kan kry
nie. Na die eerste mislukking met die Vienna Bikes, gaan hulle blykbaar nou weer fietse terugbring wat jy kan huur met ‘n
kredietkaart en ‘n rekenaarterminaal.
|
| Faxis |
Behalwe die Vienna Bikes is daar ook nou ‘n nuwigheid - Faxis, dis nou fiets taxi’s, word
in Wien inbring. Elke Faxi het ‘n drywer, of sou ‘n mens hom nou ‘n trapper noem, en kan twee passasiers
vervoer. Die trappers sê hulle gaan op dié manier gimnasiumgeld spaar. Miskien omdat hulle drywers het en omdat
hulle te groot is om in Afrika diplomate se kamers te verdwyn, sal hulle nie dieselfde lot as die Vienna
Bikes hê nie en die kans om in die Donaukanaal gegooi te word is ook ‘n bietjie kleiner. Of die mense dit gaan
gebruik, is ook ‘n vraag want dit kos omtrent – kan jy dit glo - twintig rand per kilometer om
saam te ry. Tyd sal maar moet leer.
‘n Ander ding wat my baie verwonder het, want dis ‘n ding wat honde doen en nie mense nie,
is die Wieners wat so in vullisblikke grawe! Kan jy dit glo! Nou moet ek darem sê, in Wien is daar
vullisblikke en vullisblikke – een vir witglas, een vir gekleurde glas, een vir plastiek, een vir papier, een vir leë
blikke, een vir tuinafval en een vir gewone kombuisafval. ‘n Mens moet jou afval baie mooi uitsorteer voor jy dit weggooi.
Gewoonlik grawe die Wieners in die vullisblikke met die Altpapier, ‘n mens kan aanneem vir leesstof – hoop ek!
Ek dink na die Wêreldoorlog toe die mense so swaar gekry het en letterlik uit vullisblikke moes lewe, het baie van die
gewoontes bly vassteek. So ook die gewoonte om sigaretstompies op te tel. Ek het met my eie oë gesien hoe ‘n deftige
dame met ‘n duur pelsjas by ‘n bushalte stompies opgetel en gerook het. Gelukkig doen ons honde nie so-iets nie,
ek bedoel stompies optel – ons grawe darem so nou en dan in vullisblikke!
Die Wieners, veral die ouerige mense, is ook baie netjies. Jy sien dikwels ‘n ou Tannie wat kopskuddend
papiere en ander gemors optel wat die jong mense en buitelanders laat val. Ek het eenkeer met my eie oë gesien hoe ‘n
ou Tannie in die trem klim en al die oranje handvatsels waaraan die staande passasiers vashou, netjies eweredig uitmekaar
spasiëer omdat almal op ‘n klomp was. Die ouerige mense is ook baie kwaai – as iemand, gewoonlik jongmense
– ongeskik is om voor iemand in ‘n tou in te druk of om hardop te lawaai, dan word daar dadelik hard met hulle
gepraat!
Toe
ons in Wien aangekom het, het ons dikwels mense sien stap met breë geel armbande met ronde swart kolle daarop. Later
is die armbande ‘n bietjie meer modern gemaak soos die een hier langsaan. Ons het nie geweet wat dit is nie en Oupa
het altyd gesê dis dalk mense met ‘n aansteeklike siekte soos pokke van wie jy liewer moet wegbly. Later het ons
uitgevind dat dit veral arm ouer mense en ook gestremdes was wat dié armbande gedra het. Hulle kry naamlik spesiale
ondersteuning van die Staat en kan gratis bus, trem of moltrein ry. Daar is ook gemerkte sitplekke vir hulle en hulle het
voorkeur om daar te sit. Dis nou vir my baie mooi dat die arme mense so gehlp word – veral omdat ek ook nou ‘n
ou mens (ekskuus, hond) is.
|
| Musikvereinbal |
Jy weet mos noual dat Wien die Musiekstad genoem word omdat so baie komponiste daar gewoon en gewerk het.
Maar Wien kan ook die stad van walse genoem word want die Wieners is baie lief vir ‘n bal – dis
nou nie ‘n ding wat ‘n mens vir ‘n hond gooi nie, dis ‘n dansparty waar die mense op maat van Strauss
se walse dwarsdeur die nag dans. So vanaf Januarie begin die balle, die een na die ander. Daar is ‘n Opernball wat oor
die hele wêreld op TV uitgesaai word en ‘n Blumenball waar meer as 60 000 blomme vir versiering gebruik word.
Dan is daar balle vir Dokters, Jagters, Bakkers, Gewigoptellers, Offisiere, Straatveërs, Koffiemakers, Aptekers, noem
maar op – meer as 100 verskillende balle word aan die begin van die jaar gereël.
|
| Operabal |
Die mans trek aandpakke aan met lang manelle en die dames dra lang wit aandrokke, ‘n baie deftige
affêre soos jy kan sien in hierdie prentjies van die Philharmonikerball in die goue saal van die Musikverein
of van die beroemde Operabal.
Beslis een van die eienaardigste Wieners waarvan ek gehoor het, is die eksentrieke argitek
en kunstenaar Friedensreich Hundertwasser. Soos die mense sê, ek glo nie sy hysbak
het heeltemal tot bo gegaan nie. Eintlik is hy as Fritz Stowasser gebore maar toe hy eers beroemd geword het as skilder en
argitek, het hy sy naam laat verander. Hy is oorlede net nadat ons in Wien aangekom het.
|
| Friendensreich Hundertwasser |
Van sy bekendste werk is die Hundertwasser
toring langs die spoor van die Heiligenstadt moltrein. Eintlik is die toring ‘n skoorsteen
vir die gebou langsaan waar huisafval verbrand word om water warm te maak vir die huise in die omgewing wat nie warmwatergeisers
het nie. Slim plan nè! Dan is daar ook die Hundertwasser Haus, ‘n eienaardige, bont woonstelgebou
met bome op die dak en waarvan die vloere nêrens gelyk is nie soos ‘n mens kan sien aan die vensters
|
| Hundertwasserhaus en -Toring |
Toe ons in Wien gekom het en ek nog min van Duits geweet het, het die Wieners se vanne vir my baie deftig
en belangrik geklink. Later toe ek meer van die taal verstaan het, het dit eintlik ‘n grap geword om die vanne in Afrikaans
te vertaal. Luister net na ‘n paar: (Opferkuh) Offerkoei, (Holzwurm) Houtwurm, (Weinwurm) Wynwurm, (Schnekenreiter)
Slakryer, (Fuchschwanz) Jakkalsstert, (Dickhaut) Dikvel, (Hasenfratz) Haasgevreet, (Katzenbeisser) Katbyter, (Wanzböck)
Luisbok, (Schwarzhuhn) Swarthoender, en so kan ‘n mens die hele dag aanhou! Dink net hoe moeilik jy dit op skool sou
gehad het as jou van Varkhammer (Schweinhammer) was! Dan is daar nog die klinkerlose vanne wat geen mens of ‘n hond
kan vertaal of uitspreek nie – Krb, Srp, Trs en Prp – of ‘n van wat soos ‘n nies klink, Trzesniewski.
Gee my maar liewer ‘n Afrikaanse van soos Poggenpoel (nouja, dit kom eintlik maar ook van die Duitse Poggenpohl).
|
| Paleis van Versailles |
Die Oumense se reise
Wanneer hulle ‘n kans gekry het, het die Oumense gaan rondstap in die Stad, of in die gebiede om Wien. Maar partykeer
het hulle die pad gevat en ver gery dan moes ons honde maar by die twee Wollies gaan bly – later was dit net ek alleen
toe Ma Katryn en ou Jakkie weg is hondehemel toe. Parys, Lilla se ou Tuiste
Die eerste reis wat die Oumense aangepak het, was na Parys in Frankryk waar Oupa ‘n vergadering
van ‘n week lank gehad het. Ouma het soos gewoonlik maar die stad op haar eie verken. Gelukkig is daar busse wat hulle
Hop-on-Hop-off busse noem. Jy koop ‘n kaartjie en klim enige plek op die bus se sirkelroete af, bekyk wat
jy wil sien, en klim dan weer op en ry verder. Een ding wat Ouma nie wou doen nie was om alleen op Parys se moltreine, wat
hulle die Metro noem, te ry. Hiervoor moes Oupa saamgaan. Ek wens so ek kon saamgaan om die mooi stad te
sien waar Lilla vier jaar lank gewoon het – net my kennis van Frans is maar eina!
|
| Bote op die Rivier Seine |
Vir my is die mooiste storie dié
wat die Oumense kom vertel het van die Fransman wat musiek gemaak het langs die Opera met ‘n netjiese
bedjie waarin sy Worshond en sy kat onder ‘n kombersie gelê het. Jy kan dink hoeveel geld die
mense vir hom in sy mandjie gegooi het!
|
| Worshond en kat in hulle bedjie |
|
| Hier kan n mens duidelik sien die watervlak is hoër as die pad links |
Holland – die Land laer as Seevlak
Die Oumense wou ook
baie graag na die mooi blomme by Keukenhof in Holland gaan kyk in die lente en omdat dit twee dae se ry van
Wien is, het hulle op ‘n bustoer saam met ‘n klomp Oostenrykers gegaan. Hulle moes maar alles in Duits aanhoor
en doen en het partykeer nie alles mooi verstaan nie – die Wieners praat mos ‘n ander soort Duits!
Oupa was baie beïndruk met Holland. Die Hollanders bou sommer ‘n groot wal in die see (wat hulle ‘n
dyk noem) en pomp die water oor die wal totdat die grond aan die een kant droog is, dan plant hulle plante
om die grond te ontsout en sommer gou-gou boer hulle op die drooggelegde grond. Die enigste probleem is dat die boer se lande
dan heelwat onder die vlak van die see lê. Die grootste deel van Holland lê laer as die see se vlak, selfs hulle
groot lughawe, Schipol, lê sowat 8 meter (amper twee verdiepings) onder die seevlak. Jy kan jou indink wat sal gebeur
as die dyke sou breek!
|
| Versierde fiets in Amsterdam |
Oupa sê vir hom was die snaakste
dat ‘n mens onder iets deurry wat soos ‘n brug lyk en dan is dit eintlik ‘n kanaal met ‘n boot daarin
wat bo-oor jou ry!
Omdat Holland eintlik op die bodem van ‘n vlak see lê, is alles plat – geen bulte of berge nie, ‘n
ideale plek vir fietsryers – miljoene van hulle. Dis sommer ook maar net fietse
– nie die moderne fietse waarop die mense in Pretoria ry nie. Party mense is trots op hulle fietse en versier dit, ander
fietse is maar net ‘n ding om oor die weg mee te kom.
|
| Ou Omie op pad langs die tulpe |
Maar die eintlike dinge wat ek
vir jou wou vertel is hoe die Oumense wat spesiaal Holland toe is om die blomme by Keukenhof te gaan bekyk, amper nie daar
uitgekom het nie! By die hotel verstaan hulle die toerleier se instruksies verkeerd hoe laat hulle die volgende oggend die
toerbus moet kry wat die dag Keukenhof toe sou gaan. Hulle staan toe rustig op, gaan ontbyt maar toe hulle na die toerbus
soek, is dié al weg.
Wat nou gemaak want die hotel is ver van Keukenhof? Oupa vra toe of daar toere na Keukenhof toe
is. Hulle het al die pad gery om daar uit te kom en nou was die bus weg – hulle was so teleurgesteld! Die hotelmense
sê, nee daar is nie toere nie, maar hoekom ry hulle nie met die trein na Haarlem toe nie, daar kan hulle ‘n munisipale
bus kry na Keukenhof toe.
|
| Keukenhof se blomme |
Die Oumense het ‘n bietjie
gesoek na die stasie maar toe hulle daar kom het die trein reg gestaan om te ry. Hulle het vinnig kaartjies gekoop en ingspring
en verwag om lank te ry maar na sowat 15 minute was hulle in Haarlem – Holland is maar klein! Daar
sien hulle ‘n stalletjie waar jy ‘n gekombineerde buskaartjie en toegangskaartjie vir Keukenhof kan koop en nie
lank daarna nie, is hulle weg met die bus met ‘n vriendelike Hollandse busbestuurder wat alles vir hulle mooi verduidelik
hoe om by Keukenhof te kom.
Česká Republika – Die
Land met die Snaakse Letters in Hulle Alfabet Die
Oumense was skaars terug in Wien toe moes Oupa na ‘n vergadering van ‘n week lank toe gaan wat in Praag
die hoofstad van Tsjeggië gehou is. Hy en Ouma besluit toe sommer om met die Passat te ry want dit is
‘n bietjie verder as Durban van Pretoria en dan kon hulle sommer ‘n bietjie op hulle eie in die land rondry. Dit
het hulle ook gedoen en op plekke met die snaakste name uitgekom – luister net ‘n bietjie: Kutná Hora,
Plzeň, České Budĕjovice,
Jindřichův Hradec en nog sulke onuitspreekbare name. Geen hond
kan die taal verstaan nie! Eendag het die oumense teruggekom na Praag van ‘n lang dag se rondry. Dit het katte en honde
gereën en hulle het in die groot stad moedeloos verdwaal. Oupa het by twee vulstasies aangegaan en die mense daar gevra
om hom net op sy kaart te wys waar hy was, dan sal hy die pad terugkry na die hotel toe. Alhoewel die mense vriendelik was,
kon hulle nie ‘n woord Engels of Duits verstaan nie en net hulle skouers opgetrek. Die Oumense het uiteindelik op genade
weer by die hotel uitgekom.
By die hotel aangekom was hulle honger en Oupa het ‘n stroopwafeltjie geëet wat hulle nog van Holland saamgebring
het. Dit moe hy nie gedoen het nie, een van sy grootste stopsels het aan die taai wafeltjie vasgesit en daar sit hy toe met
die groot gat in sy tand wat soos Kimberly se Groot gat voel. Hy het nie ‘n tandarts geken nie en al het hy, hy kon
nie Tjeggies praat nie! Hy het toe maar in spanning gewag op wat gaan gebeur maar gelukkig het die tand nie seer geword nie
en kon hy dit later in Wien laat regmaak.
|
| Karlsbrug oor die Vitavarivier |
Terwyl Oupa in een van die Paleise (Černinský Palác) sy vergadering gehad
het, het Ouma op haar eie rondgeloop om Praag te bekyk – dis ‘n pragtige en baie ou stad wat ook in sy geskiedenis
aan die Habsburgs behoort het. Oupa het eenkeer uit Amerika vir haar ‘n metertjie saamgebring wat sê hoe ver ‘n
mens geloop het. Sy het in die week wat hulle daar was, 70 kilometer in Praag met die voet gestap en altyd weer by die hotel
uitgekom – sy kan kophou, ek glo nie ek sou dit kon regkry nie. Al het sy so baie rondgekyk, was daar so baie mooi dinge
waarby sy nie kon uitkom nie – dit is net te baie om te sien. Oupa het met sy vergadering maar min van die stad gesien
maar hulle het darem mooi handgeslypte wynglase daar gekoop – Tsjeggië is bekend vir sy glas.
|
| Tyn Kerk |
Die ou Karlsbrug oor die Vitavarivier,
ook bekend as die Moldau in Duits, is vernoem na ‘n Habsburg koning en is al oor die 800 jaar oud. Dit het oor al die
eeue al wat ‘n vloed en oorstroming is, oorleef. Vandag is dit net oop vir voetgangers om die brug te beskerm.
Maar die mooiste storie vir my is toe die Oumense die dorpie Čheský Krumlov besoek
het. Ek het op foto’s en TV in Wien gesien wat ‘n pragtige dorpie dit is – ‘n ou middeleeuse dorpie
wat al om die Moldaurivier gebou is wat soos ‘n perdeskoen deur die dorpie vloei. Dis een van die paar “World
Heritage” plekke in die wêreld, dit is nou plekke wat deur UNESCO verklaar is om vir altyd bewaar te bly omdat
dit so uniek is.
Natuurlik wou die Oumense sien
hoe hierdie mooi dorpie lyk. Hulle het die hele dag van Praag af gery om daar uit te kom en laat die middag moeg daar aangekom.
Toe moes hulle plek soek om te oornag maar oral waar hulle aangegaan het, was dit vol bespreek. Hulle was naderhand moeg gesoek
toe Ouma ‘n advertensiebord sien wat slaapplek adverteer. Wat interessant was, was dat daar op die bord so ‘n
paar vissies geskilder was. Daar was nie parkeerplek nie en Oupa het in die kar gesit en wag terwyl Ouma
gaan navraag doen het. Na ‘n ruk kom Ouma daar aan en wys dat Oupa moet inry in die erf in. By Ouma was so ‘n
kort dikkerige tannietjie met ‘n geel regaf krimpelien rok. Sy het van oor tot oor geglimlag en toe Oupa afklim hom
sommer om die nek geval. Hy was so verbaas dat hy nie geweet het wat om te doen nie. Die tannie nooi hulle toe in en gee vir
elkeen ‘n groot glas koeldrank en sê in gebroke Duits (sy kon nie juis Engels praat nie) dat haar plek ongelukkig
vol is maar sy gaan ‘n vriendin bel wat dalk plek sal hê. Toe sy gaan bel vra Oupa vir Ouma wat dan aangaan dat
sy so vriendelik met hulle was. Ouma vertel toe sy het die tannie vir plek gevra het, het sy sommer ook gevra hoekom daar
vissies op haar advertensiebord was.
|
| heský Krumlov langs die Moldaurivier |
Sy het net een gil gegee en Ouma om die nek gegryp en opgewonde gesê “Dan is jy mos ‘n
Christen as jy weet wat die vissies beteken!” Sy vertel toe hulle is ‘n klompie charismatiese Christene in die
dorpie wat gereeld bymekaarkom en nooi die Oumense sommer uit na hulle kerk die aand, maar hulle het nie kans gesien nie want
hulle was moeg en buitendien verstaan hulle nie Tsjeggies nie. Na ‘n ruk kom die tannie se Christen vriendin toe daar
aan met haar motor, sy het toe nog plek oop en het spesiaal gekom om die Oumense die pad na haar plek te
wys. Daar het sy vir hulle die beste plek in haar gastehuis gegee met ‘n slaapkamer, ‘n kombuis en ‘n aparte
sitkamer. Die Tsjegge was so opgewonde om Christene uit ‘n ander land te ontmoet want by hulle is dit maar skaars. Gelukkig
was daar genoeg tyd oor dat die Oumense darem nog in die pragtige dorpie kon gaan loop – hulle sê dit was onvergeetlik.
‘n
Spesiale Geleentheid Nie lank na die Oumense terug was van Tsjeggië nie, lê ek een
aand by Oupa op Mbeki se bank na die TV en kyk. Die program was nie baie interessant nie (iemand het ‘n
onderhoud met Oostenryk se President, dr Klestil gevoer) en ek het lomerig begin voel. Skielik klop iemand aan die
deur en Ouma gaan maak oop. Sy kom terug met ‘n verbaasde gesig en sê vir Oupa, hy moet liewer maar gaan kyk wat
aangaan. Daar staan toe ‘n man met sulke outydse klere; ‘n manel van rooi fluweel met goue knope, kant valletjies
in die plek van ‘n das en wat by sy moue uithang, ‘n swart kniebroek met lang wit kouse, blink swart skoene met
groot silwer gespes en’n wit pruik op sy kop met ‘n swart driekantige hoed met ‘n deftige veer daarop. In
sy hand het hy ‘n opgerolde perkamentrol wat hy dramaties ooprol en vra: “Sind Sie der Besitzer einer Dackel namens
Rufus?” As jy nie Duits verstaan nie, hy het gevra of Oupa die eienaar van ‘n Worshond met die naam Rufus was.
Oupa het maar net verbaasd ja geknik en toe sê die man op Duits dat Hofrat (dit was Oupa se titel by die ambassade)
von Wielligh en sy gade uitgenooi word om die Heer Rufus te vergesel na ‘n baie spesiale funksie wat die President van
Oostenryk, Dr Klestil, gaan reël. Meer wou hy nie sê nie behalwe om te benadruk dat dit ‘n belangrike geleentheid
was en dat ons drie moet sorg dat ons teenwoordig sal wees, toepaslik aangetrek (dis nou die Oumense, nie ek nie). Hulle sou
ons kom haal.
|
| Ouma en die Japannesies |
Oupa het toe navraag gedoen deur
sy kontakte by die ambassade om uit te vind waaroor die funksie nou eintlik sou gaan. Kan jy glo, dit was toe ‘n funksie
om my, Rufus, te vereer! Hoekom, het ek nie mooi geweet nie.
Oupa het toe vir hom ‘n aandpak
met ‘n swaelstert manel gaan koop met ‘n wit strikdas en vir Ouma ‘n swart fluweel aandrok wat tot op die
grond hang en ook ‘n nuwe handsak. Ek het ‘n splinternuwe rooi egte leer halsband met my naam op ‘n goue
plaatjie gegraveer, gekry. Hoe
nader ons aan die aand gekom het, hoe benouder het Oupa geword omdat hy ‘n toespraak in Duits sou moes maak en sy Duits
nou nie só goed was nie. Hy lees toe toevallig in die koerant van ‘n nuwe uitvinding van ‘n Japannees.
Dis ‘n toestelletjie met ‘n klein TV skermpie. Jy sit dit om ‘n hond se nek en as die hond blaf, dan vertaal
die toestel die blaf en ‘n mens lees dit op die skermpie. Hy spring toe dadelik op die Internet
en bestel so ‘n toestelletjie. Maar al wat opdaag is die ding. Oupa het naderhand al hoe benouder begin raak maar gelukkig
lewer die posman die vertaalmasjientjie die oggend voor die funksie af. Oupa het dit dadelik uitgetoets, ek moes blaf en dan
lees hy op die skerm. Maar daar was ‘n groot probleem, die vertaling op die skerm was in Japannees, wat geen mens kan
lees nie, hulle gebruik mos nie ons alfabet nie maar sulke snaakse tekentjies. Hoe nou gemaak?
Toe kry Oupa ‘n slim plan
en gaan vra die Japanners wat bo ons gewoon het in Armbrutergasse of die seuntjie nie kan saamgaan en die Japannees lees en
dit in Duits vertaal nie (wat hy toe al op skool geleer het). Sy Pa sê toe ja en hulle het dadelik ook vir hom splinternuwe,
deftige klere gaan koop. Gelukkig was alles toe betyds gereed die aand toe hulle ons kom haal, almal opgedres in hulle nuwe
deftige klere en ek gebad, tande geborsel en met my nuwe halsband.
Die aand daag die man met die outydse
klere toe op soos afgespreek maar met twee ander by hom. Hulle het iets gedra wat soos ‘n draagbaar lyk met ‘n
groot deftige en sagte kussing van rooi fluweel daarop. Oupa, Ouma en die Japannesie het baie deftig in hulle nuwe klere gelyk
en die Japannesie se pikswart hare was netjies gesny en gekam. Toe ek saam met hulle wou uitloop, wys die man met die outydse
klere vir my ek moet wag. Hy tel my toe op in sit my op die rooi fluweelkussing op die draagbaar en die twee manne dra my
uit. Ek kon sien Oupa en Ouma was baie verbaas oor alles maar hulle het niks gesê nie. Buite gekom,
staan daar toe ‘n pikswart koets, blink opgevryf, met pragtige geelkoper koetslampe en ‘n span spierwit Lippizaners.
Die Lippizaners het ongelukkig ‘n bietjie van hulle Rossäpfel op die straat gemors en soos Ouma nou maar is, was
sy bekommerd oor wat die bure gaan sê. Maar Oupa het gesê, nee daar is nie nou tyd nie ek sal dit sommer later
met die sneeugraaf optel – dis goed vir die tuin. En daar gaan ons, die ene senuwees!
|
| Ontvangsaal |
Hulle bring ons toe na die Hofburg
waar die President se kantoor is. Toe ons uitklim op die rooi tapyt, staan daar ‘n erewag van soldate aan weerskante.
Ek gaan vooruit, gedra op my rooi kussing en Oupa en Ouma en die Japannesie kom agterna. Soos ons loop, klap die mense hande
en juig ons toe. Die ingang van die paleis is feestelik versier en hulle dra my in in die mooiste saal wat my oë nog
gesien het
|
| Swierige Ingang |
In plaas van muurpapier is die mure met symateriaal bedek, die pragtigste kristalkandelare hang
van die dak en die deure is met sulke goue krulle versier. Oral is daar groot skilderye van die belangrike mense wat in die
paleis gewoon het en oor Oostenryk geheers het en die pragtige hout vloere is bedek met die mooiste Persiese tapyte wat ek
nog gesien het. ‘n Strykorkes het in die hoek gesit en pragtige musiek van Haydn, Mozart en Beethoven gespeel. Dit het
my senuwees ‘n bietjie gekalmeer want ek was maar baie benoud – ek het nie geweet wat om te verwag nie.
Die saal was gevul met mense
wat baie belangrik gelyk het, almal in pragtige aanddrag geklee, maar Oupa en Ouma het gladnie by hulle afgesteek nie. Maar
die mense het net vir my oë gehad waar ek op die rooi fluweelkussing op ‘n
spesiale verhoog gesit het. Ons moes ‘n rukkie wag vir die President. Hy en sy vrou kom toe ingestap. Hy
het so ‘n rooi en wit band (Oostenryk se kleure) skuins oor sy bors onder sy manel en ‘n pragtige
goue ster, ‘n mens noem dit ‘n orde, op sy sak vasgesteek. Saam met hulle was so ‘n ouerige
Omie wat baie belangrik gelyk het.
Die orkes hou op speel en die President
begin met sy toespraak: “Eure Exzellenzen, meine sehr geehrte Damen und Herren” – o ja ek vergeet jy kan
nie Duits praat nie. “U eksellensies, geëerde dames en here, ons is vanaand hier bymekaar om in die eerste plek
‘n groot fout te erken en om in die tweede plek daardie fout op ‘n besondere manier te herstel. Die fout is dat
ons hier in Oostenryk al vir drie jaar ‘n besondere Herr Dackel het wat hier woon – die Einstein onder honde –
en dit nou eers agtergekom het. U eksellensies, ek stel aan u voor, die Herr Rufus uit die verre Suid-Afrika wat ons vanaand
met sy teenwoordigheid vereer. Hy word vergesel deur Hofrat Doktor Nic von Wielligh en sy elegante gade.” Die mense
klap hande en ek kry so skaam, ek wou sommer bloos maar ek weet nie hoe bloos honde nie. Die President gaan toe verder: “Hierdie
fout wil ons vanaand op ‘n besondere manier herstel. In die eerste plek wil ons die beste hondewors in Oostenryk vernoem
na Herr Rufus.”
|
| President en Frau Dr Klestil |
“Verder, soos u weet het Oostenryk vir 850 jaar Keisers gehad uit die huis van Habsburg. Vandag lewe die seun
van die laaste Keiser, Keiser Karel, nog (en hy wys na die ou Omie saam met hom) – Dr Otto von Habsburg. Soos julle
weet, het die Keiser in die outyd mense wat besonder presteer het, tot die adelstand verhef. In die tweede plek wil ons dan
vanaand met Dr von Habsburg se toestemming Herr Rufus op ‘n besondere en ‘n unieke manier vereer.” Dr von
Habsburg kom toe na vore met ‘n goue swaard en tik my eenkeer op elke skouer en sê: “Herr Rufus, dit is
vanaand ‘n besondere eer, om u die Einstein onder honde, tot die adelstand te verhef. Van nou af
sal u Rufus Ritter Freiherr von Wufus heet en die mense sal u aanspreek as Baron
Rufus von Wufus.” Maar toe juig die mense vir jou en ek voel sommer baie klein, julle ken my mos, ek is nie
‘n windmakerige hond nie (net as ek bene geëet het).
Toe was dit my beurt om ‘n
toespraak te maak. Ek het so met my poot gewaai om die toejuiging te laat bedaar en vir die Japannesie gewys, staan nader.
Soos ek blaf, lees hy wat ek sê op die skermpie en vertaal dit in goeie Duits. Van al die opgewondenheid het ek ‘n
bietjie vergeet wat ek gesê het, maar dit was iets soos: “Baie dankie geëerde President, dr von Habsburg
en die mense van Oostenryk vir die eer wat julle aan my, ‘n nederige besoeker uit die verre Suid-Afrika, vanaand bewys
het. Wees verseker dat ek dit opreg waardeer, ook namens my mensfamilie hier, in Suid-Afrika en in Australië. Dit is
ook ‘n besondere eer wat u aan ons Worshondfamilie betoon het, en ek wens my Ma Katryn kon vanaand hier by my wees om
alles te aanskou.” Ek het ‘n rukkie so bewoë geraak, dat ek nie verder kon praat nie. Ek sluit toe maar net
af met: “Baie dankie.” Maar toe juig die mense vir jou! Miskien was dit ook ‘n bietjie vir die Japannesie
wat so goed vertaal het.
|
| Rufus Ritter Freiherr von Wufus |
Die President
staan toe nader en hang so ‘n pragtige goue ster aan ‘n rooi en wit lint om my nek en skud my poot en sê:
“Baron, veels geluk, die tafels is gedek, nou gaan ons regtig feesvier.” Toe ek sien watter fantastiese kos alles
op die tafels met die goue kandelare, goue messe en vurke en kristalglase is, het my mond sommer begin water. Van al die spanning
en senuwees van die dag, kon ek nie juis eet nie en meteens het ‘n groot honger my oorval. Toe ek die sappige stuk vleis
sien wat die kelner in my bord sit, kon ek dit nie meer hou nie en daarna gehap. In my haas het ek my misgis, die kritalglas
omgestamp en die bord van die tafel laat afval. Dit het in duisend skerwe gebreek. Die mense wat vrolik gesit en gesels het,
het skielik doodstil geword – jy kon ‘n speld hoor val – en almal het vir my gekyk. Veral die President
het baie geskok gelyk. Ek het yskoud geword en wou onder die tafel inspring, weg van die al die oë af, ek het in my lewe
nie so skaam gevoel nie.
|
| President Klestil en sy vrou Margot maak passies by die Operabal |
Toe skrik ek wakker – daar
waar ek op Oupa se been voor die TV-stel aan die slaap geraak het - en die President is nog al die tyd op die TV. Gelukkig
het ek alles gedroom en het ek nog my Rufus hondewors gehad wat oom Helgard vir my gegee het! Ek was in my lewe nog nie so
verlig nie maar ook darem ‘n bietjie jammer dat ek nie regtig Baron Rufus von Wufus geword het nie. Dink net hoe trots
sou Sus Griet en Neef Erdmann op hulle Boereworshond familielid gewees het. Maar nouja, in Suid-Afrika weet die mense, en
nog minder die honde, nie juis wat ‘n Baron is nie en ek sou oneindige vrae moes beantwoord. En buitendien is die President
ook eintlik maar ‘n snaakse ou Omie soos jy kan sien waar hy en sy vrou by die Operabal dans!
Ons gaan terug Gaan ons of gaan ons nie?
So omtrent nege maand
voor ons moes teruggaan na Suid-Afrika, het die mense in Pretoria Oupa gebel om te hoor of hy bereid sou wees om langer te
bly. Ek het gehoor hy en Ouma bespreek dit maar sy was nie baie gelukkig nie want sy het te veel na die kinders en kleinkinders
verlang. Uiteindelik het Oupa hulle laat weet dat hy op die langste omtrent 10 maande langer sou bly, maar nie langer nie.
Ek het nie eintlik geweet hoe om daaroor te voel nie. Aan die een kant het ek na die lekker son in Pretoria verlang –
ek onthou goed hoe ek en Boetie Plesier so lekker in die son gelê en bak het – en dan was daar natuurlik Sus Griet
en die klein Erdmann (vir wie ek nou nie juis ‘n besondere liefde het nie.) Aan die anderkant het ek lekker in Wien
gewoon en die kans gehad om altyd weer nuwe dinge te sien. Ouma het eendag in die stad ‘n vrou gesien met iets wat soos
hondebedjie op wiele gelyk het en wat die vrou agter haar aangesleep het soos ‘n golfkarretjie met haar hondjie knus
in die bedjie. Sy het dadelik die vrou gestorm en gevra waar sy die hondekarretjie gekoop het en die volgende dag is hulle
na ‘n winkelsentrum om so ‘n karretjie te gaan koop. Ongelukkig het hulle met leë hande teruggekom –
dink net hoe lekker ek met my seer been daarin sou kon ry en al die nuwe dinge wat ek sou kon sien. Maar nouja
.....
Uiteindelik het daar toe nie veel van die langerbly gekom nie omdat die mense in Pretoria nie in staat was om besluite
te neem nie en het ons toe net een maand langer gebly as die drie jaar van Oupa se kontrak.
|
| Oorstromings |
Vloede en oorstromings Net voor ons teruggekom het, was
daar verskriklike vloede in Oostenryk en in Tsjeggië – die arme Chesky Krumlov was toe onder die water. Ouma-hulle
het baie gewonder wat van hulle Christen vriende daar geword het want hulle was maar naby aan die rivier. In Wien self moes
hulle die Nuwe Donau, of die Entlastungsgerinne soos hulle dit noem, se sluise oopmaak om al die water te hanteer. Gelukkig
het hulle so iets gehad, anders was die hele stad onder water. Plekke direk langs die Donau het wel diep onder die vloedwater
beland, die rivier het 10 meter diep geloop, dit is omtrent drie verdiepings.
|
| Friedhof der Namenlosen langs die Donau |
Wat vir my baie
aardig is, was die Friedhof der Namenlosen wat twee meter diep onder die water was. Daar is ‘n sekere
draai in die Donau waar die water kolk en allerhande goed altyd uitspoel. Op dié plek het hulle ‘n begraafplaas
langs die Donau gemaak waar arme onbekende mense begrawe is wat sedert 1540 (dis amper 500 jaar terug!) ook daar uitgespoel
het nadat hulle iewers stroomop verdrink het. Om te dink niemand het geweet wie hulle is nie – dis hoekom dit die begraafplaas
van die naamloses genoem word - en dat niemand ooit na hulle gesoek het nie en nou was hulle al weer onder
die water!
Herr Bogner
Toe dit tyd geword het om terug te kom, het Oupa begin navraag doen of ek weer saam met hulle in die vliegtuig se kajuit
kon saamry soos toe ek gekom het. Niemand het geweet nie, party mense het gesê ja en ander weer nee. Uiteindelik het
hy toe uitgevind dat die mense in Suid-Afrika nou vereis dat honde saam met die bagasie in ‘n goedgekeurde hok moet
vlieg en nie meer in die kajuite toegelaat word nie. My hart het in my voete (honde het nie skoene nie) gesink. Hoe sou ek
dit oorleef? Sê nou ek beland op ‘n verkeerde vliegtuig en sien die Oumense nooit weer nie. Ek het al so baie
gehoor hoe Oupa vertel van mense se tasse wat verlore op vlugte gegaan het en wat die eienaars nooit weer gesien het nie.
Wie sou vir my water gee as ek dors is en sorg dat ek my hartpilletjie op die regte tyd kry? Ek was baie benoud, veral toe
ek hoor hoe die Oumense saggies vir mekaar gesê het hulle is baie bekommerd dat my slegte hart ek nie al die spanning
sou kon vat nie. ‘n Ander ding wat my gepla het, was dat daar nie meer direkte vlugte tussen Wien en Johannesburg was
nie. Dit het beteken dat ek iewers op ‘n ander vliegtuig oorgelaai sou moes word met die kans dat ek op ‘n verkeerde
vliegtuig sou beland soveel groter. Maar die ergste was dat ek voor die Oumense sou moes vertrek om betyds saam met hulle
op Jan Smuts Lughawe aan te kom. Dit sou beteken dat ek meer as 24 uur in my ou klein groen hokkie sou moes sit – sê
nou ek wou ‘n draai loop? Die hele ding het erg op my senuwees gewerk. Dan was daar nog al die permitte en papiere wat
die mense in Suid-Afrika vereis het en wat ek in Wien moes kry.
Iemand het vir Oupa gesê
hy moet nie eers waag om alles self te probeer organiseer nie, hy moes liewer ‘n troeteldier reisagent gebruik. So het
hy by Herr Bogner uitgekom na ‘n groot soektog. Herr Bogner het oor die telefoon vir hom gesê
hy het baie ondervining en dit het nog nooit met hom gebeur dat een van sy diere vermis geraak het of terugestuur is omdat
sy papiere nie reg was nie. Hy het gesê Oupa moes lughawe toe kom sodat hulle alles kon bespreek en ook ‘n groter
hok uitsoek waarin ek meer gemaklik sou wees. Daaroor was ek baie dankbaar want ek het nie kans gesien om 24 uur in my ou
klein groen hokkie te sit nie, hulle het hom oorpronklik gekies om klein genoeg te wees sodat ek by hulle voete kon sit toe
ons Wien toe gevlieg het.
Oupa sit toe af lughawe toe maar nou nie na die mooi terminaal waar die mense heen gaan nie, nee na die vragafdeling
toe. Hy het later vir ons vertel dit was ‘n nagmerrie – groot skure met honderde vragmotors wat goed oplaai en
aflaai en jou sommer uit die pad ry en die hele plek lyk soos ‘n doolhof met nêrens plek om te parkeer nie. Hy
het nie die vaagste benul gehad waar om Herr Bogner te kry nie. Daar was ‘n motor agter hom wat wou verbykom en hy trek
toe maar af en laat hom verbygaan en stuur maar ‘n skietgebedjie op. Hy besluit toe om maar agter die motor aan te ry
want miskien het hy geweet waar daar parkeerplek was. Dit was toe so en hy trek langs die motor in by ‘n parkeerplek.
Wat was sy verbasing groot toe hy sien wie klim uit – ‘n jong Oostenryker wat net kort tevore by die Ambassade
begin werk het. Het het die diplomatieke possak kom haal. Oupa kla toe oor die deurmekaar plek en dat hy nie weet waar om
Herr Bogner te soek nie. Wat dink jy sê die man toe vir hom? Hy het vyftien jaar by die vragafdeling gewerk en weet
presies waar dit is en hy lei Oupa deur die doolhof van pakskure en kantore tot by Herr Bogner en nadat Oupa daar klaar was,
het hy hom al die pad weer terug na sy Passat begelei. Dit wys jou net gebed werk, al is dit net ‘n skietgebed.
Oupa was toe heel beïndruk
met Herr Bogner – hy was die ene vriendelikheid en het vir Oupa na sy pakkamer geneem om ‘n hok uit te soek en
aanbeveel dat Oupa ‘n groot hok neem sodat ek lekker kon ry – die skelm! Ons sou dit eers later uitvind dat ‘n
mens nie betaal vir hoe swaar die hond en sy hok is nie maar vir hoe groot dit is - hoe groter die hok, hoe meer betaal jy.
Kan jy glo Oupa moes EUR1000 (dis omtrent R10 000) betaal om my in Suid-Afrika te kry. Wat ‘n skande, maar wat ‘n
bewys hoe lief hulle vir my is!
Herr
Bogner het vir Oupa vertel hoe deeglik hy sy werk doen en vir hom dokumente gewys dat hy selfs kort tevore ‘n “ant-bear”,
dis nou ‘n erdvark, suksesvol ingevoer het. Hy het ook vertel dat ek oor Frankfurt sou vlieg waar ek die vliegtuig na
Suid-Afrika sou kry en dat Frankfurt die beste troeteldiergeriewe in die hele wêreld het. Hy het Oupa verder gerus gestel
deur vir hom te vertel dat die diere nie sommer saam met die tasse vlieg nie maar in ‘n aparte gedeelte wat spesiaal
verhit word. Oupa is toe baie meer tevrede huis toe en het ons alles vertel. Ek moet sê ek was toe ‘n bietjie
meer gerus – het ek tog maar geweet!
Toe moes ons in Wien na die staatsveaarts
by Wagner Platz gaan om al die papiere reg te kry. Ek het my reggemaak vir ‘n deeglike ondersoek maar watwou, die ou
dik veearts het lekker met die Oumense gesêls terwyl hy een na die ander papier stempel maar het nie eers in my rigting
gekyk nie. Ek was baie verontwaardig. Wat beteken al die permitte dan – dis net ‘n geldmakery.
Die Baron Vlieg nie meer Besigheidsklas nie
Uiteindelik het dag toe aangebreek.
Die mense het al ons huisgoed toe al ingepak in die houer wat na Suid-Afrika sou gaan en ons het net met Mbeki se sitkamermeubels
en die beddens agtergebly met so ‘n paar geleende potte en panne en die tasse wat klaar gepak was. Oupa het tot op die
laaste sy motor gehou voordat hy hom aan die garage teruggegee het.
Dit
was ‘n koue, reënerige en winderige dag toe ek lughawe toe geneem is. Ouma het nie kans gsien om saam te gaan nie,
haar oë was rooi gehuil – sy het seker gedink sy sien my nooit weer nie. Ek het ook maar ‘n knop in my keel
gehad – baie benoud vir die onbekende. Gelukkig het Tannie Fransie en Oom Schalk saam met Oupa gery want hulle wou sien
waar Herr Bogner se kantoor was. Snuffie en Terrie sou nie lank na my nie ook moes teruggaan huis toe.
Oupa het ‘n spesiale kennisgewing op my hok, op twee plekke, opgeplak: My name is Rufus and I am 12 years old. I am
lonely and stressed, please be kind to me.
Net buite Herr Bogner se gebou is daar ‘n klein grasperkie met ‘n boom of twee. Oupa het my daarheen gedra
en gesê ek moet ‘n lang draai loop want ek sou nie gou weer die kans kry nie. Ten spyte van die nat gras en die
koue wind het ek maar benoud gedoen wat gevra is en is daarna in my nuwe hok na Herr Bogner se kantoor gedra en al my dokumente
en sertifikate is oorhandig. Ek wou nog totsiens sê vir Oupa en die Potgieters maar Herr Bogner het my met hok en al
gegryp en in ‘n donker kamer gaan sit – die laaste wat ek my mense vir ‘n hele ruk gesien het. Ek kon hulle
net so vêrweg hoor praat. My hart het so benoud in my keel geklop dat ek omtrent niks anders kon
hoor nie.
Toe my oë aan die donker gewoond
geraak het, kon ek sien daar is ook ander hokke in die donker kamer. In die een kon ek die sagte gemiaau van ‘n kat
hoor, in die hok langs my was daar ‘n baie groot hond en in die ander een was daar iets wat sulke snorkgeluide gemaak
het – wat dit was kon ek nie agterkom nie. Ek het nie baie van die donker kamer gehou nie. Jy weet mos dat as ek iets
wil hê, dan blaf ek en ek wou vir Herr Bogner sê om die lig aan te sit. Hy het kwaad die deur oopgemaak en geskreeu
“Halt die Klappe” – dis nou iets soos “Hou jou bek!” Ek het my lam geskrik en toe maar stil
gebly.
Naderhand het hulle die hokke kom haal, ons op ‘n trollie gelaai en agter ‘n trekkertjie
gehaak wat met ‘n groot spoed deur die pakhuise gejaag het tot by ‘n vliegtuig. Ek het maar net gehoop my hok
val nie af nie sodat ek langs die pad bly lê met niemand wat weet waarheen ek op pad was nie. Hulle het ons redelik
hardhandig by die vliegtuig se pens ingelaai tussen sulke groot blink houers, kratte en tasse – ‘n redelike lawaai
en gewerkskaf. Ek het maar net teruggedink hoe rustig ek voorheen in besigheidsklas gevlieg het, nou was ek sommer maar net
‘n stuk vrag. Dit doen nogal iets aan ‘n hond se gevoel van eiewaarde. Gelukkig
was dit darem droog en warm in die vliegtuig se pens na die rit op die trollie in die koue wind en reën. Ek het maar
op my kombersie in die hok gaan lê en vir myself gesê: “Rufus, vandag moet jy maar net geduldig wees en
probeer om kalm te bly.” My bure was maar stil, hulle was seker maar ook bang en onseker.
Na ‘n ruk is die deur toegemaak en toe was dit pikdonker in die vliegtuig – dis mos nie nodig om ligte
vir die vrag en die tasse te laat brand nie. Die vliegtuig het begin beweeg en naderhand kon ek voel hoe ons versnel om op
te styg. Maar die lawaai! In die kajuit waar die mense sit, is daar spesiale klankdemping om die vliegtuig se geraas sagter
te maak maar daar waar ons gesit het, was daar nie so iets nie. My ore het behoorlik getuit. In Europa styg die vliegtuie
baie vinnig en steil op. Gelukkig was my hok vasgemaak maar ek het agter in die hoek van die hok beland en moes maar daar
lê todat die vliegtuig sy vlughoogte bereik het. Glad nie lekker nie! Ai, ek het so gewens ek kon darem net Wien vir
oulaas bo vanuit die lug sien.
|
| Lufthansa Boeing 747 |
Die vlug na Frankfurt was gelukkig
nie lank nie en ek het uitgesien na wat Herr Bogner beskryf het as die beste troeteldiergeriewe in die wêreld. Ek het
so in my gedagte groen grasperke en mooi bome met blink bakke water gesien met die vooruitsig dat ek ‘n
bietjie my ou bene sou kon rek. Eindelik het ons geland, maar ‘n stamperige en lawaaierige affêre.
Ek sou jou graag wou vertel van die “beste troeteldiergeriewe in die wêreld” op Frankfurt se lughawe
maar ongelukkig het ek niks daarvan gesien nie! Ek en my maats is maar net eenkant by mekaar in ‘n skuur neergesit en
van die groen gras, mooi bome en blink waterbakke het niks gekom nie. Daar het ons toe gesit in ons hokke tot laat die aand
toe ons op die vliegtuig na Suid-Afrika gelaai is. ‘n Gedagte wat my baie vertroos het, was om te weet die Oumense sit
iewers bokant my in dieselfde vliegtuig.
Terwyl ons so op Frankfurt se lughawe
gesit en wag het, het ek kennis gemaak met my reisgenote. Dit was ‘n kat met die naam Snoekie op pad terug na Suid-Afrika
en ‘n enorme Deense hond (omtrent vyf hondeverdiepings hoog) met die naam Magnus. Die ou wat sulke snorkgeluide gemaak
het was toe al die tyd ‘n erdvark – kan jy dit glo. Snoekie en Magnus het albei kalmeerpille ingehad en was maar
deurmekaar maar ek en ou Errie (soos ek hom genoem het) het lekker gesels. Maar wat ‘n storie vertel hy my toe!
Ek onthou hou Oupa vertel het dat Herr Bogner gespog het dat hy ‘n rukkie gelede ‘n “ant-bear”
ingevoer het. Dit was toe al die tyd ou Errie! ‘n Diertuin, wat hulle die Safaripark, noem, het hom ingevoer vir hulle
Afrika-afdeling om saam met die Zebras, Wildebeeste en Volstruise uitgestal te word. Die bestuurder by
Gänserndorf waar die Safaripark is, ken nie Afrika diere nie en toe hy die sertifikate bekyk, gedink ou Errie is van
die beer-familie (omdat hy as ‘n ant-bear aangegee is) en was heel tevrede met die sertifikate. Maar
hy wou toe graag sien hoe die snaakse dier lyk en toe hy hom sien, toe sê hy: “Dis dan ‘n vark!” Hy
kyk toe op in sy boeke en sien ‘n ander naam wat in Engels gebruik word is ‘n “aardvark”. Dit was
genoeg vir hom. Het onmiddellik met ‘n groot rooi stempel al die sertifikate gemerk en opdrag gegee dat ou Errie teruggestuur
moet word. V E
R B O T
E N Die
rede? Errie was in sy oë ‘n vark en hy was nie vir Afrika-varkpes ingeënt nie. Errie was baie verontwaardig
want hy het homself nie as lid van die vark-familie beskou nie en het dit as ‘n belediging beskou. Maar hoe bring hy
dit nou aan ‘n onkundige burokraat se verstand? Intussen het hy omtrent doodgegaan van die honger want hy wou miere
en termiete hê om te eet en die klomp dom mense het net gras in sy hok gesit – verbeel jou! Nou was hy op pad
terug na Suid-Afrika en kon nie wag om die regte kos te kry nie – jy kon sommer hoor hoe gor sy maag van die honger.
Die vlug huis toe was toe maar
‘n herhaling van die vlug van Wien na Frankfurt – net omtrent 10 keer langer! Ek en my maats het maar in die donker
pens van die vliegtuig probeer om te probeer slaap tussen al die lawaai. Ek kon so nou en dan vir ou Errie hoor yl “miere”
en dan weer “papiere” – seker maar soos hy gedroom het.
Errie se storie het my ‘n nuwe ding gegee om oor bekommerd te wees. Sê nou my papiere is nie reg nie, of
raak weg, en hulle stuur my terug Wien toe! Wat sal van my word want die Oumense sal dan in Pretoria wees? Almal weet wat
munisipaliteite met ongewenste honde doen!
Na ‘n onrustige nag wat oneindig
lank gevoel het, het ons uiteindelik geland en nadat die vliegtuig stilgehou het, is ons sonder seremonie agter in ‘n
vragmotor gelaai en na die Lufthansa vragafdeling geneem wat ver van die mense se aankomssaal is. By die vragafdeling aangekom
(net so vuil, deurmekaar en raserig soos in Wien) het ‘n veearts na my papiere gekyk, my een kyk gegee - seker om te
sien of ek darem nog lewe – en gelukkig die papiere gestempel. Man, was ek verlig!
Na ‘n hele ruk het ek bekende stemme gehoor wat gevra het of ek aangekom het, Oupa en Lilla! Ek het opgewonde
geblaf maar hulle moes toe eers gaan betaal (alweer) en by die Ontvanger van Inkomste die papiere laat stempel in ‘n
ander gebou. Na ‘n ruk het hulle darem teruggekom en my kom haal. Op die naaste grasperk het hulle my uitgehaal sodat
ek ‘n draai kon loop en ‘n groot klomp water kon drink – ai, dit was lekker. Toe ek buite
die hok was, het ek gesien hoe verblindend helder die son was en dit was lekker warm – so anders as toe ek weg is in
Wien. Dit was lekker om terug te wees maar ek wonder wat het van my nuwe vriend ou Errie geword? Miskien was iemand goed vir
hom en loop hy vandag lekker in die Bosveld rond – ek hoop maar so! Lilla
het ons toe Farmside toe geneem – Ouma was saam met Kobie al klaar op pad. Twee motors was nodig vir al die bagasie
en my hok ook nog. Ai, maar was dit lekker om weer terug te wees by Farmside! Ek het onmiddellik eers al die ou bekende plekkies
in die tuin deurgesnuffel en die son was te heerlik. Baie mense het ons kom groet en die Oumense het elke keer net vertel
hoe bekommerd hulle oor my was en gesê kyk hoe goed lyk ek. Dis darem lekker om te weet jou mense is so lief vir jou.
Ons bou en breek
Toe al die opgewondenheid van by die huis aankom ‘n bietjie oor was, het ek agtergekom
die huis was eintlik leeg – net ‘n bed, eetkamertafel en –stoele en ‘n klein yskassie wat Erich-hulle
vir ons geleen het. Verder was daar niks.
Ek skaars was ons by die huis of
daar daag ‘n Oom met werkers op. Hulle het dadelik die matte uitgepluk, die kaste afgebreek en al die teëls in
die twee badkamers begin afkap – wat ‘n gemors, ek het in my lewe nog nooit soveel stof gesien nie. Die Oumense
moes omtrent elke nag in ‘n ander kamer slaap, partykeer met die matras sommer op die vloer. Party dae as die werkers
so stof gemaak het in die huis, het hulle buitekant onder die boom in die koelte gesit. Die arme boom het so hard gewerk om
koelte te maak, want dit was in die middel van die somer, dat hy sommer eendag binne ‘n paar dae doodgegaan het. Ek
het die Oumense maar jammer gekry en vir myself was dit ook maar swaar want omtrent elke dag was daar nog ‘n span nuwe
werkers – Oupa het hulle sommer Impi’s genoem. Eendag was daar vyf verskillende Impi’s doenig, in die huis
en in die tuin.
Nou moet ek jou ‘n geheim vertel. Een ding wat vir my lekker was, was dat Oupa die spieëls wat hy uit die
klerekaste gehaal het, sommer op die vloer teen die muur gesit het. Nou sal jy miskien dink dis ydel, maar ek het kort-kort
in die geheim weggesluip en vir myself in die spieël gaan kyk. Dink jy dit is snaaks? Jy moet onthou dat honde nie spieëls
het nie en omdat ons Worshonde so laag is, kon ek myself nooit in die Oumense se spieëls sien nie – die goed is
moes daar hoog in die lug vir mense opgesit. Daarom het ek altyd gewonder hoe lyk ek nou eintlik! Die werkers wat die teëls
in die badkamer ingesit het, het my altyd so snaaks aangekyk as ek vir myself gaan kyk het maar ek het my nie aan hulle gesteur
nie. Al moet ek dit nou self sê, het ek gedink dat ek nogal ‘n mooi Worshond was, veral op my hoë ouderdom!
Die enigste twee werkers wat heeltyd hier was, was Freddie en Abraham – die bouer Oom het hom sommer Malkoppie
genoem. Etenstyd het hy altyd onder die boom gesit en slaap met sy mond wat so groot oophang dat sy ken omtrent op sy bors
gehang het. Ek het een of twee keer geblaf om vir hom te waarsku dat dit somer en vlieëtyd was – maar hy het so
vas geslaap dat hy my nie eers gehoor het nie. Maar as die Bouer-Oom die hek se klokkie gelui het, was Malkoppie soos ‘n
pyl uit ‘n boog tot bo-op die hoogste leer. Hy was ‘n snaakse kêrel en het ‘n selfoon gehad met ‘n
lui soos ‘n “wolf whistle” – jy weet mos fwiet-fwieu – en het altyd sy oproepe ontvang as hy
heel bo-op die leer was, miskien was die ontvangs daar beter want die ou foon het maar gehawend gelyk. Eendag het hy vir Oupa
seep gevra want hy wou sy selfoon was!!
|
| Vrolike Taryn |
Gelukkig het die bouersvakansie
aangbreek en het ons ‘n bietjie vrede vir ‘n paar dae gehad, totdat hulle ons meubels en ander goed wat in die
pakhuis gestoor was hier aangebring het – toe was dit weer die groot uitpak. Die Oumense was baie ongelukkig oor ‘n
hele klomp van hulle goed wat die mense beskadig het of sommer net vernietig het – geen respek vir anderman se goed
nie! Nie lank daarna nie, het ons goed uit Wien ook hier aangekom. Dit was so goed deur die Wieners verpak dat nie eers een
ou dingetjie gebreek was nie ten spyte van die derduisende kilometers se reis per spoor, per pad en met die skip. Oupa het
gesê: “Dit wys jou nou net!” Ek het saamgestem al was ek nie so seker wat hy presies bedoel het nie. Maar
dit was darem lekker om al die bekende ou goed weer om jou te hê en die huis het weer gelyk of iemand darem hier woon.
Maar ek moet sê, dit was maar ‘n baie stresvolle tyd. Een oggend toe ek wakker word by die Oumense in die
bed, was daar sulke fyn bloedspatseltjies op die laken. Hulle het baie geskrik en my dadelik na die veearts geneem. In vergelyking
met dr Krempl se plek in Wien, het die veearts se plek meer soos ‘n Schloss gelyk met aparte wagkamers vir mense met
honde en dié met katte. Net een van die wagkamers was groter as Dr Krempel se hele praktyk – ek dink sy mond
sal oopphang as hy dit moet sien. Daar was ook sommer drie veeartse. Ek wonder wat sou ou dr Krempl sê as hy dit moet
weet?
Die veearts het my toe goed ondersoek en ook my temperatuur gemeet met ‘n ding wat Oupa ‘n gatsometer noem.
Ek dink dis maar net ‘n termometer. Kan jy glo, ek het toe al die tyd ‘n maagseer gehad van al die stres! Toe
die veearts my medisyne gee, sê Oupa, dis dan mensmedisyne, hy het dieselfde medisyne al gedrink. Die veearts se antwoord
was: “Op wie dink jy toets hulle al die medisyne voordat hulle dit vir mense gee?” Dit laat ‘n hond dink
oor ons belangrike plek in die samelewing. Gelukkig het die medisyne goed gewerk en ek was gou beter.
Hulle ry alweer oorsee en ek is amper in my peetjie
Nie
lank daarna nie, hoor ek hoe die Oumense praat dat hulle vir Elma-hulle wil gaan kuier in Australië want hulle het mos
nou Ozzies geword. Maar eintlik wou hulle graag die nuwe kleinkind Taryn sien – as jy my vra! Van foto’s van haar
wat ek op Oupa se rekenaarskerm gesien het, het sy vir my nogal na ‘n oulike ou dingetjie gelyk. Ek is maar net baie
hartseer omdat ek haar waarskynlik nooit sal ontmoet nie.
|
| Possums |
Ek hoor Lilla en Elma noem vir
Taryn klein Possum en toe ek op Oupa se foto’s sien hoe ‘n oulike ou diertjie dit is, kan ek ook nou saamstem!
Ek het maar
min geweet van Australië, net dat die mense sê dis “daaronder” en dat daar kangeroes en ander snaakse
diere is wat almal hulle kleintjies in sakkies dra – g’n mens weet hoekom nie, is hulle dan bang die goedjies
raak weg? Ek het ook al baie gewonder dat as Australië daar onder is, hoekom loop al die see se water nie soontoe nie?
Maar ek het genoeg gehad van vliegtuie en was maar bly om te hoor ek moes nie saamgaan nie en dat ek by sus Griet en ou Erdmannetjie
gaan bly. Ek was minder gelukkig met die katte Thomas en met Issie – sy het my eendag by Farmside geklap
dat ek gerol het. Thomas het nou wel uit Sunnyside se “gutters” gekom maar hy het ‘n redelik beskaafde kat
geword maar ou dik Issie was ‘n onbekende faktor.
As ek maar geweet het hoe lank
die Oumense weg sou wees, sou ek vooraf dinge beplan het. Maar hulle het my nie gesê nie en dit het gelyk of hulle nooit
gaan terugkom nie. Ek het naderhand gewonder of hulle nie dalk al terug was en net van my vergeet het nie. Ek het so na hulle
verlang. Eendag toe Grace by Lilla-hulle gewerk het, het sy die hek oopgelos en ek het my kans gesien. Ek het die pad gevat
na Farmside toe. Nou moet ek sê, ek het nie die pad mooi geken nie en omdat my ou oë nie meer so goed is nie, kon
ek nie die straatname so mooi sien nie. Ek was gou, sal ek maar sê, ‘n bietjie verdwaal en het al hoe benouder
geword. Sê nou ek kry die pad nie en sê nou die Oumense is nie eers by die huis nie! Toe ek
op my benoudste was, hou daar skielik ‘n sekuriteitsman op ‘n bromponie by my stil en sê: “Hondjie,
jy lyk vir my of jy verdwaal is.” Ek wou my nogal vervies vir die “hondjie” – weet die man nie ek
was amper ‘n baron nie? Maar ek was maar te dankbaar en met my onder sy arm vasgeknyp, is ons tot by die beheerkamer
waar ‘n vriendelike ou Omie na my gekyk het en my van sy toebroodjies gegee het.
Ek het eers
later gehoor van die wonderlike manier wat Lilla-hulle my weer in die hande gekry het want niemand het geweet waar ek was
nie. Ben het na Lilla se huis toe gebel om ‘n faks te stuur en toe by Grace uitgekom. Sy vertel hom
toe dat ek weg- geloop het. Hy het dadelik vir Lilla op haar selfoon gebel en sy vir Armand. Hy het alles by sy belangrike
werk gelos en huis toe gejaag om na my te soek. In die straat kry hy toe die sekuriteitsman en vra hom of hy nie ‘n
Worshond gesien het nie. Die man sê ja die hond sit in hulle beheerkamer. Armand het my dadelik gaan
haal en ek moet eerlik wees – ek was baaaie bly dat hy my gekry het. Ek het later nagmerries gekry as ek gedink het
hoe ek oor die besige Hans Strijdomweg sou moes gehardloop het met al die motors wat kon my doodgery het
– maar ek het so na die Oumense verlang!
‘n Wollerige, Waaistert Worshond
Nadat
die Oumense teruggekom het, lees Oupa eendag die koerant advertensies en ek hoor hy roep vir Ouma. “Wil jy nie graag
‘n Langhaarwors hê nie?” sê hy “’n Mens kan een verniet kry.” Ouma het omtrent oor
haar voete geval op pad na die telefoon toe, iets waarvan ek nie juis gehou het nie – was ek dan nie goed genoeg nie?
Daar was ‘n heel-en-weer gebellery en nie lank daarna nie, daag daar ‘n jong man op met ‘n Langhaarwors,
sy kombers en kos vir ‘n week. Ek was ‘n bietjie vies – ek moet eerlik wees want hy was nogal ‘n mooi
Wors en ek kon al klaar sien hoe kry hy meer aandag as ek. Ek het laas van sy soort Worshonde in Wien gesien, soos die klein
flerrie wat my eenkeer in die Weense Woud bestorm het. Toe die jong man gery het, het hy Ouma om die nek geval en baie gehuil.
Ek het gewonder wat gaan aan. My viesheid het gou verdwyn toe
ek die nuwe Wors – sy naam was Remus – se storie gehoor het. Remus het by die jong man se Ma gewoon en sy het
baie siek geword. Hy het haar opgepas tot sy naderhand aan die siekte dood was. Hy moes teruggaan Kaap toe waar hy werk en
kon nie vir Remus na sy woonstel saamneem nie. Dis hoekom hy ‘n nuwe huis vir Remus gesoek het. Ek het hom jammer gekry
omdat hy jonk was en ook al swaar gekry het en ons het gou maats geword al is hy so ‘n bietjie van ’n hanswors!
As die Oumense nou winkel toe gaan, is ek darem nie meer so alleen nie. Saam kan ons die huis beter oppas want ek hoor en
sien nie meer so mooi nie, Remus het my oë en ore geword en partykeer as ek so voel, my stoeimaat!
In die Vertreksaal
As ‘n mens jonk is, is jou lewe elke dag so vol met nuwe ervarings en ondervindings dat jy nie juis dink aan
jou oudag nie. Dis soos wanneer jy aankom by ‘n lughawe in ‘n nuwe en opwindende land wat net wag om ontdek te
word. Maar nou dat ek by my oudag uitgekom het, ouer as wat baie mense word, is dit vir my of ek weer opnuut in die vertreksaal
van die lughawe wag. Hierdie keer wag ek om finaal te vertrek na ‘n bestemming wat vir my vreemd is – nog vreemder
as Wien ‘n paar jaar gelede. Ek hoop maar net ek gaan my liewe Ma Katryn en my ou Boetie Plesier daar kry en dat Ouma
eendag daar sal opdaag om ons te kom oppas soos sy graag wil doen. Intussen geniet ek die Oumense se liefde en versorging,
luister na mooi klassieke musiek en kyk terug oor my veelbewoë lewe met baie dankbaarheid.
Gaan trug na die begin Deel Vier van Rufus
|
